Kỹ năng sống là một trong những kỹ năng cần thiết cho mỗi người. Vậy tài liệu giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trung học cơ sở gồm những gì?
Hành trang để trưởng thành luôn luôn cần có kỹ năng sống, việc này phải được giáo dục từ rất nhỏ. Một trong những lứa tuổi cần thiết để giảng dạy là học sinh trung học cơ sở. Vậy tài liệu giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trung học cơ sở đó cần những gì ?
Khái niệm về kỹ năng sống
Ky năng là khả năng vận dụng những kiến thức đã được học tại một lĩnh vực nào đó để áp dụng vào thực tế.
Vốn sống là: Những gì thuộc tổng thể kiến thức chung, các kinh nghiệm được tích lũy theo năm tháng của một người.
Từ hai khái niệm trên có thể hiểu, kỹ năng sống là năng lực tâm lý xã hội, khả năng ứng phó một cách hoàn hảo đối với những khó khăn và thách thức trong cuộc sống. Đó cũng là cách để một cá nhân duy trì trạng thái khỏe mạnh về cả thể chất lẫn tinh thần, được biểu hiện qua các hành vi phù hợp, tích cực giao lưu với mọi người.
Không chỉ vậy kỹ năng sống còn là hành vị của sự thay đổi bản thân để phù hợp với những chuẩn mực của đạo đức, lối sống sao cho làm việc và học tập có hiệu quả.
Tài liệu giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trung học cơ sở
Một số đặc điểm về tâm sinh lý của học sinh THCS
Đối với học sinh THCS đây là những bước đầu của tuổi dậy thì, chúng đã đã biết quan tâm đến bản thân, những phẩm chất nhân cách, có những biểu hiện đánh giá và so sánh bản thân với những người xung quanh. Đặc điểm nổi bật của độ tuổi này là rất dễ xúc động, dễ bị kích động, vui buồn thất thường, tình cảm mang tính bồng bột. Với những đặc điểm này bị ảnh hưởng bởi những thay đổi về tâm sinh lý, nhiều khi còn do các hoạt động hệ thần kinh không cân bằng, dẫn đến quá trình hưng phấn mạnh hơn so với quá trình ức chế khiến cho các em không kiềm chế được bản thân của mình.
Về giao tiếp, đây là một trong những hoạt động giúp các em rèn luyện được kĩ năng sống cho bản thân. Đối tượng giao tiếp hàng ngày là thầy cô, bạn bè và những người thân trong gia đình. Qua các hoạt động giao tiếp các em sẽ nhận thức được sự khác biệt giữa bản thân và người khác, để từng biết phát triển các kỹ năng cần thiết như : phân tích, khái quát các hành vi của mình và của người xung quanh trên cơ sở đó nhằm giúp các em hoàn thiện được các kĩ năng của mình.
Các kỹ năng sống cần thiết cho giáo dục học sinh trung học cơ sở
Nhóm kỹ năng về học tập, làm việc, vui chơi: Phát triển các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, quan sát để đưa ra những ý kiến chia sẻ trong nhóm: Kỹ năng giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh chung, kỹ năng làm việc theo nhóm, các kỹ năng về tư duy, sáng tạo,,..
Nhóm kỹ năng về giao tiếp và hòa nhập với cuộc sống: Kỹ năng thưa gửi chào hỏi với người lớn, khả năng kiểm soát tình cảm, hạn chế được những thói hư tật xấu, diễn đạt và phát biểu trước đám đông, khả năng ứng phó với nhiều biến đổi khi có sự cố xảy ra ( Động đất, sóng thần, bão lũ…) Kỹ năng về đuối nước, hiểu biết thêm về giới tính, …
Những giải pháp giáo dục kĩ năng sống thông qua các hoạt động
Với học tập, vui chơi và giải trí, để giúp học sinh có thể rèn luyện được các kĩ năng này, nhà trường cần tổ chức cho các em tham gia các hoạt động liên quan đến các trò thể thao như tổ chức giải bóng đá, cuộc thi kể chuyện về Bác Hồ, luyện viết vở sạch chữ đẹp. Thông qua các kỹ năng này các học sinh có thể hình thành được các kỹ năng nghe, nói, viết,khả năng quan sát cũng như đưa ra các ý kiến trong nhóm.
Nhà trường cần hình thành các câu lạc bộ ngôn ngữ như Anh, Pháp, Trung,.. Để học sinh có môi trường tiếp cận tìm hiểu những nền văn hóa mới. Thông qua đó sẽ giúp các em có thêm thông tin để định hướng nghề nghiệp sau này. Các công tác sinh hoạt Đoàn Đội cũng cần được chú trọng để các em tự do phát triển kỹ năng diễn đạt thuyết trình trước đám đông sao cho thuyết phục và hiệu quả nhất.
Tích cực tổ chức các cuộc tham quan, trò chơi dân gian, sân khấu học đường, cuộc thi vẽ tranh cổ động, ngày chủ nhật xanh, tình nguyện xanh để hình thành các kĩ năng làm việc nhóm hiệu quả nhất.
Một số hoạt động đem đến trải nghiệm như: đố vui, các sáng kiến về khoa học, kỹ năng tư duy logic, sáng tạo cũng cần được phát huy.
Các em học sinh trung học cơ sở đều là những mầm non tương lai của đất nước, cần trau dồi những kỹ năng cần thiết để các em có thể tự tin bước về phía trước mặc cho cuộc sống có nhiều khó khăn thử thách. Để làm được điều đó tài liệu giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trung học cơ sở là rất cần thiết và cần được nhân rộng ra khắp các trường, để mỗi bước chân của các em điều vững chãi và đầy tự tin.
